موتور پراید نیز مثل موتور هر خودرو دیگری گاهی دچار مشکلات جدی می شود و نیاز به تعمیر اساسی موتور خواهد داشت. موتور پراید قلب تپنده آن است. تفاوتی ندارد که صاحب یک خودرو صفر کیلومتر باشید یا خودرو کارکرده، اگر نشانه های خرابی موتور را مشاهده کردید باید آن را جدی بگیرید و آن را به تعمیرگاه ببرید. از جمله این علائم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خروج زیاد دود سیاه یا رنگی از اگزوز
- مصرف زیاد روغن موتور
- لرزش خودرو هنگام حرکت
- نشتی روغن موتور پراید
در چنین مواقعی، احتمال اینکه موتور نیاز به تعمیر اساسی داشته باشد وجود دارد. البته گاهی هم با تعویض یک قطعه مشکل برطرف می شود. در فروشگاه اتویاراک انواع قطعه و لوازم یدکی مورد نیاز برای تعمیر اساسی موتور پراید وجود دارد و با ضمانت اصل بودن و خدمات پس از فروش نیز ارائه می شود.
اینکه برای تعمیر اساسی موتور پراید به چه قطعاتی نیاز داشته باشید بستگی به این دارد که چه قطعاتی از موتور خراب باشد.
تعمیر اساسی موتور پراید
به منظور آشنایی بیشتر با تعمیر اساسی موتور پراید در ادامه به انواع تعمیراتی که برای تعمیر اساسی موتور پراید انجام می شود می پردازیم.
تایم گیری و تعویض تسمه تایم
مرحله تایم گیری به تنظیم تسمه تایم گفته می شود. اصول و نحوه تایم گیری در تعمیر اساسی موتور پراید اهمیت زیادی دارد. در پراید هزاران قطعه وجود دارد که کارکرد آنها مستقیم یا غیر مستقیم به کارکرد موتور احتراق داخلی و تسمه تایم بستگی دارد. تسمه تایم یک شاهکار مهندسی است که در عین کوچک بودنش تاثیر شگفت انگیزی روی عملکرد سایر اجزا خودرو می گذارد.
اگر موتور خودرو را قلب آن در نظر بگیریم، تسمه تایم ضربان قلب آن است که بسته به کیفیت تسمه تایم، طول عمر و سلامت موتور می تواند کندتر یا شدیدتر شود. کیفیت و مرغوبیت تسمه تایم نقش حیاتی در کارکرد موتور خودرو دارد. توصیه می شود برای اینکه موتور احتراق داخلی و سوپاپ ها به درستی کار کنند به زمان تعویض تسمه تایم و کیفیت آن توجه خاصی داشته باشید.
چه زمانی تعویض تسمه تایم پراید باید انجام شود؟
تسمه تایم همانند سایر قطعات خودرو دارای طول عمر معینی است. این نوع تسمه دندانه دار و از جنس لاستیک است. با مرور زمان دندانه های آن ممکن است دچار ساییدگی شده و تسمه نیز کش بیاید. کشیدگی تسمه تایم و یا ساییدگی دندانه ها آن مشکلات متعددی برای خودرو به وجود می آورد. به عنوان مثال، اگر دندانه ها دچار ساییدگی شده باشند سوپاپ ها دیر باز می شوند این باعث می شود مخلوط هوای کافی به موتور نرسیده و در نتیجه موتور احتراق ضعیف شود. اگر خیلی زودتر از حد معمول هم باز شوند به موتور فشار وارد شده و باعث می شود اجزای موتور هماهنگ با هم عمل نکنند و شاهد داغی بیش از حد موتور، صداهای عجیب و غریب و مشکل در استارت ماشین باشیم.
زیرا از آنجایی که تسمه تایم با میل لنگ در ارتباط است روی سرعت استارت و روشن شدن موتور خودرو تاثیر می گذارد. کشیدگی تسمه تایم و یا سایش دندانه های آن باعث می شود مدت زمان استارت و روشن شدن خودرو بیشتر از حد معمول طول بکشد.
اگر با این علائم مواجه شدید وقت آن است که تسمه تایم خود را تعویض نمایید. با این حال، تسمه تایم معمولا به ازای هر ۱۰۰ تا ۱۶۰ هزار کیلومتر کارکرد تعویض می شود.
تسمه تایم نخ ژاپن
در تعمیر اساسی موتور پراید، کیفیت قطعات اهمیت زیادی دارد. توصیه می شود برای تایم گیری از تسمه های تایم مرغوب و با کیفیتی مثل تسمه تایم نخ ژاپن استفاده شود. تسمه تایم نخ ژاپن در مقایسه با تسمه های تایم معمولی دارای طول عمر و ماندگاری بالاتری هستند. همچنین دندانه های آن نیز از کیفیت بالایی برخوردارند و به راحتی دچار ساییدگی نمی شوند. این مدل تسمه بر پایه تکنولوژی نخ ژاپنی تولید می شود.
مرحله فیلرگیری برای تعمیر اساسی موتور پراید
فیلرها ورقه های بازک فلزی هستند که در ضخامت های مختلفی تولید می شوند. این ابزارآلات نقش مهمی در خودرو پراید ایفا می کنند. همانطور که میدانید خودروها از هزاران قطعه فلزی و غیر فلزی تشکیل شده اند. زمانی که قطعات فلزی خودرو در معرض درجه حرارت بالا قرار بگیرند و یا به عبارتی داغ شوند و این قطعات فلزی با یکدیگر برخورد نموده و اصطکاک بین آنها وجود داشته باشد این داغی و اصطکاک همزمان می تواند باعث تغییر شکل قطعات شود. در چنین حالتی لازم است فاصله و لقی معینی بین آنها و دیگر قطعات وجود داشته باشد. به همین دلیل در خودروهایی مثل پراید از فیلر برای تنظیم لقی استفاده می شود. البته خودروهای جدید نیازی به فیلرگیری ندارند اما در پراید و پیکان از این روش استفاده می شود.
روش فیلرگیری نیازمند مهارت و تجربه است. اگر فیلرگیری به دقت انجام نشود می تواند مشکلات متعددی را به دنبال داشته باشد. از جمله این مشکلات عبارتند از:
- مصرف بیش از حد سوخت
- کاهش طول عمر موتور
- ضعیف شدن موتور
- داغ شدن موتور
- ساییدگی اجزای سرسیلندر
- مشکل در عملیات مکش، تراکم، انفجار و تخلیه سیلندر
- شنیدن صداهای بلند از موتور
- کاهش توان پیشرانه
- ضعیف شدن کشش خودرو
تعویض سرسیلندر
سرسیلندر از مهمترین و حساس ترین قطعات پراید به شمار می رود. این قسمت در قسمت بالایی بلوک سیلندر قرار گرفته است و با مهر و موم محفظه احتراق باعث عایق بندی سیلندر و موتور شده و از خروج گاز از قسمت سیلندر نیز جلوگیری می کند. سوپاپ ها، میل بادامک، بازوهای چرخان، فنرهای سوپاپ و صندلی سوپاپ در این بخش قرار دارند .به همین دلیل نقش پر رنگی روی عملکرد موتور پراید دارد.
برای عمیر یا تعویض سر سیلندر از ابزارهای مختلفی مثل آچار گشتاور، کمپرسور فنر سوپاپ، پایه سر سیلندر، میکرومتر، گیج و ابزار لپ زنی استفاده می شود.
تعویض دسته موتور در تعمیر اساسی موتور پراید
یکی دیگر از قطعاتی که در تعمیر اساسی موتور پراید ممکن است نیاز به تعویض داشته باشد دسته موتور پراید است. دسته موتور پراید معمولا به اسامی مختلفی شناخته می شود. مثل، دسته گیربکس موتور پراید، دسته موتور گرد، دو پیچ، دسته موتور حلزونی و …
همانطور که از نام این قطعه مشخص است از آن به عنوان تکیه گاهی برای موتور و گیربکس استفاده می شود. این قطعه باعث خنثی سازی ضربات وارده به موتور می شود. به عنوان مثال، زمانی که در پیچ جاده ها یا روی چاله چوله ها در حال رانندگی هستید تکان های مکرری به بدنه خودرو وارد می شود. در این حالت دسته موتور با خنثی سازی این تکانه ها باعث می شود موتور در هنگام لرزش و تکان خوردن خودرو آسیب نبیند و آن را محکم نگه می دارد.
تعویض کاتالیزور و گلویی اگزوز
یکی دیگر از قطعات بسیار مهم پراید کاتالیزور است. این قطعه از نظر کارکرد همانند یک تصفیه کننده هوا عمل می کنند. گازهای خروجی از اگزوز قبل از خروج ابتدا از کاتالیزور عبور می کنند تا به گازهای نسبتا بی خطرتری تبدیل شوند. اگر کاتالیزور خراب شود نمی تواند این عمل تصفیه را به درستی انجام دهد. شایع ترین نشانه خرابی کاتالیزور بویی شبیه تخم مرغ گندیده است.
طول عمر مفید این قطعه ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزار کیلومتر است. پس از آن کارایی اولیه را نخواهد داشت. بعلاوه، در صورتی که به موقع تعویض نشود به جای کاهش آلایندگی می تواند آن را چند برابر بیشتر بسازد.
تعویض اویل پمپ و واتر پمپ
اویل پمپ یا پمپ روغن (به انگلیسی Oil Pump) بخشی از سیستم روانکاری پراید محسوب می شود. در صورتی که این قطعه خراب شود کل سیستم روانکاری پراید از کار می افتد. در خودرو قطعات متحرک متعددی وجود دارد. برای اینکه این قطعات حرکت روانی داشته باشند و همچنین جلوگیری از ساییدگی و خوردگی این قطعات وجود اویل پمپ ضروری است. علاوه بر روانکاری از هدر رفت انرژی و افزایش دمای قطعات نیز جلوگیری می کند. در واقع، وجود اویل پمپ در خودرو دمای موتور را کاهش می دهد.
همزمان با استارت موتور پراید این قطعه هم شروع به کار می کند و از همان لحظه استارت به بعد روغن موتور به بخش هایی که باید پمپ شود پمپ می کند. در نتیجه قطعات هنگام حرکت دچار اصطکاک یا سایش نمی شوند و روان کار می کنند. همچنین با این کار مانع از قفل کردن موتور پراید می شود.
تعویض تسمه دینام و هرزگرد در تعمیر اساسی موتور پراید
هرزگرد به نوعی فولی گفته می شود که روی یک بلبرینگ قرار دارد و به بدنه موتور وصل است. از این نوع لوازم یدکی پراید برای تنظیم درجه سفتی تسمه دینام استفاده می شود. برای انجام این کار معمولا پیچی که روی هرزگرد قرار دارد را باز می کنند و سپس توسط ابزار مخصوصی درجه سفتی تسمه تنظیم می شود.
یکی از متداول ترین مواردی که باعث خرابی موتور و نیازمندی آن به تعمیر اساسی موتور پراید می شود خرابی تسمه دینام یا هرزگرد است. تسمه دینام که به آن تسمه کولر یا تسمه هیدرولیک هم گفته می شود معمولا به دلایلی مثل خشکی بیش از حد، ساییدگی، چربی زیاد و یا پارگی خراب می شود. این تسمه از سه بخش تشکیل شده که شامل تسمه سفت کن، هرزگرد و یک تسمه دیگر است. زمانی که موتور به کار می افتد نیرویی موتور را به قطعات دیگری مثل واترپمپ، دینام، پمپ فرمان هیدرولیک و قسمت تهویه هوا می رساند. البته همانطور که از نام این قطعه نیز مشخص است وظیفه اصلی آن رساندن نیروی موتور به دینام است. به عبارتی، به عنوان رابطی بین دینام و موتور عمل می کند و نیروی چرخشی موتور را به دینام منتقل می سازد.
تعمیر و تعویض فلایویل
پراید مثل هر خودرو دیگر، فلایول ( به انگلیسی flywheel ) دارد. فلایول ها دیسک های فلزی سنگین وزنی هستند که بین ۱۲ تا ۱۵ اینچ قطر دارند. بعلاوه، همانند تسمه تایم نخ ژاپن دارای دندانه می باشند. این دندانه ها دور تا دور دیسک قرار گرفته اند و باعث می شوند فلایول مابین موتور و گیربکس و میل لنگ وصل شود. فلایول ها نقش مهمی در استارت خودرو، روانی حرکت، تنظیم سرعت موتور، متعادل سازی سرعت و جریان موتور و کاهش فشار پیشرانه دارند. از مهمترین علائم خرابی فلایول می توان به لرزش کلاچ و احساس بوی سوختگی از موتور اشاره کرد.
از دیگر مواردی که در تعمیر اساسی موتور پراید انجام می شود تنظیم موتور و تعمیر پمپ بنزین است.