شناخت انواع قطعات موتور خودرو از جمله مواردی است که برای هر راننده ای واجب است. موتور خودرو قلب تپنده آن است که از قطعات مختلفی تشکیل شده است. این قطعات در کنار هم نیرو محرکه لازم برای حرکت خودرو را فراهم می سازند. با شناخت این قطعات، آگاهی از نحوه نگهداری از آنها و استفاده از لوازم یدکی موتوری با کیفیت می توان طول عمر خودرو را افزایش داد و عملکرد آن را بهبود بخشید.
بعلاوه، با شناخت انواع قطعات موتور خودرو خرید لوازم یدکی با کیفیت و تشخیص قطعات موتوری اصل از تقلبی نیز آسان تر می شود. البته راه آسان تر خرید لوازم یدکی موتوری اصل از نمایندگی ها و فروشگاه های لوازم یدکی معتبر است که خیال شما را بابت کیفیت و اصل بودن قطعات آسوده می سازد. به دلیل اهمیت و نقش مهم این لوازم یدکی در این مقاله قصد داریم به انواع قطعات موتور خودرو و کاربرد هر کدام بپردازیم.
بلوک سیلندر
یکی از مهمترین قطعات اصلی هر موتور خودرو، بلوک سیلندر است. بلوک سیلندر در واقع به عنوان بدنه اصلی یا اسکلت موتور شناخته می شود. تمامی قطعات موتور خودرو مثل شاتون، رینگ، سیلندر و سرسیلندر، میل لنگ و … را در خود جای می دهد. بلوک سیلندر که بلوک موتور نیز نامیده می شود نوعی پایه و تکیه گاه برای سایر قطعات موتور محسوب می شود و باعث می شود در سر جای خودشان به درستی قرار بگیرند و به موتور شکل می دهد. به دلیل اینکه لازم است این قطعه همانند انواع قطعات موتور خودرو تحمل دما و سرمای بالایی داشته باشد معمولا از چنس چدن یا آلیاژ آلومینیوم ساخته می شود. به همین دلیل در شرایط دمایی مختلف بسیار مقاوم است.

بلوک سیلندر
انواع قطعات موتور خودرو : سیلندر
این قطعه از مهمترین قطعات اساسی هر موتور خودرو به شمار می رود. سیلندر محفظه ای است که در آن جرقه زنی و احتراق اتفاق می افتد و جزو جدا نشدنی از پیشرانه احتراق داخلی است. قطعه سیلندر استوانه ای شکل است و دارای قطر و ضخامت مشخصی است که برای موتور هر خودرو ممکن است با دیگری متفاوت باشد. حرکت پیستون درون فضای استوانه ای شکل سیلندر انجام می شود تا جرقه زنی و احتراق به خوبی انجام شده و انرژی لازم برای حرکت خودرو تامین شود.
معمولا جنس دیواره سیلندر و بلوک سیلندر مشابه یکدیگر بوده و از چدن یا آلیاژ آلومینیوم ساخته می شود. همچنین برای جلوگیری از اصطکاک بین سیلندر و پیستون بین پیستون و سیلندر آب بندی انجام می شود که به آب بندی موتور معروف است. این کار علاوه بر جلوگیری از اتلاف انرژی مانع از خط و خش و آسیب دیدگی سیلندر در هنگام حرکت پیستون می شود.

سیلندر
سرسیلندر
از دیگر قطعات موتور سرسیلندر است. همانطور که از نام این قطعه مشخص است در قسمت بالای سیلندر قرار میگیرد و جنس آن معمولا از آلومینیوم است. وظیفه اصلی این قطعه قایق بندی بخش سیلندر و جلوگیری از خروج گازها و سوخت و همچنین جلوگیری از اتلاف انرژی است. در نتیجه باعث می شود عمل احتراق به درستی انجام شود. سرسیلندر باید تحمل فشار بالایی داشته باشد در غیر این صورت موتور آسیب جدی خواهد دید. این قطعه انواع مختلفی دارد که میزان تحمل فشار آنها با یکدیگر ممکن است متفاوت باشد. بنابراین توصیه می شود قبل از خرید انواع قطعات موتور خودرو مثل خرید سرسیلندر به کیفیت آن، جنس و میزان تحمل فشار و همچنین مناسب بودن آن برای خودرو اطمینان حاصل کنید.

سر سیلندر
واشر سرسیلندر
زمانی که برای اولین بار نام واشر سیلندر به گوش میرسد تصور می شود که این قطعه واشری است که در سرسیلندر قرار گرفته حال آنکه قطعه ای جداگانه است که در کنار سرسیلندر قرار دارد و تکمیل کننده وظایف سیلندر و سرسیلندر است. وظیفه واشر سرسیلندر عایق بندی است و باعث کمپرس کردن و عایق بندی بلوک سیلندر و سرسیلندر و درزگیری سرسیلندر می شود. در نتیجه نقش مهمی در جلوگیری از خروج گازها و سوخت از سیلندر و همچنین جلوگیری از آب و روغن قاطی کردن موتور می شود.
بوش سیلندر
به قطعه استوانه ای شکلی گفته می شود که از فولاد یا چدن ساخته می شود و از آن برای جلوگیری از ساییدگی و فرم دهی بلوک سیلندر استفاده می کنند. این قطعه معمولا در معرض اصطکاک و ساییدگی زیادی قرار دارد و لازم است به صورت دوره ای تعویض شود.
انواع قطعات موتور خودرو : واتر پمپ
از جمله انواع قطعات موتور خودرو می توان به واتر پمپ یا پولی پمپ آب اشاره کرد. وظیفه اصلی این قطعه پمپاژ و به گردش درآوردن آب بین بلوک سیلندر و رادیاتور است. این کار نقش مهمی در تنظیم دمای موتور دارد و مانع از جوش آوردن موتور می شود. واتر پمپ با کیفیت باید از تحمل دما و فشار بالایی برخوردار باشد. این قطعه آب را با سرعت و با فشار به سیستم خنک کاری موتور پمپاژ می کند و با کمک در کاهش دمای موتور از خوردگی و ذوب شدن قطعات جلوگیری می کند.

واتر پمپ
پیستون
به بخش متحرکی از موتور خودرو گفته می شود که نقش مهمی در احتراق و جرقه زنی بر عهده دارد. این قطعه استوانه ای شکل و تو خالی است که یک سر آن باز و سر دیگر آن بسته است. با حرکات رفت و برگشتی خود درون سیلندر باعث متراکم شدن مخلوط سوخت و هوا می شود تا برای عمل احتراق آماده شود. بعلاوه، باعث انبساط گازهای ناشی از احتراق و خروج دود ناشی از احتراق از سیلندر می شود. جنس این قطعه نیز از چدن، آلیاژ الومینیوم یا فولاد است و تحمل دما و فشار بالایی دارد.
میل لنگ
قطعه دیگری که در موتور خودروهای مختلف مثل موتور پراید وجود دارد میل لنگ است. وظیفه اصلی این قطعه تبدیل حرکت خطی پیستون به حرکت دورانی است. با این کار نیروی لازم برای به حرکت درآوردن چرخ خودرو تامین می شود. در موتور یک خودرو از چندین میل لنگ استفاده می شود. تعداد این قطعه به تعداد سیلندر خودرو بستگی دارد. به عنوان مثال، در بعضی خودروها تعداد میل لنگ و سیلندر برابر است اما در بعضی دیگر نصف تعداد سیلندر است. بنابراین هنگام خرید میل لنگ برای خودرو لازم است به نوع خودرو و تعداد سیلندر آن توجه کرد. میل لنگ نیز مثل هر قطعه دیگر طول عمر معینی دارد و لازم است به موقع تعویض شود. خرابی میل لنگ می تواند به سایر قطعات موتور ماشین آسیب برساند.
کارتر ماشین
کارتل یا کارتر یکی از محفظه های داخل موتور خودرو است که وظیفه نگهداری از میل لنگ و شاتون را بر عهده دارد. کارتر ماشین به شکل یک کاسه یا لگن بزرگ است و به عبارتی می توان گفت بزرگترین محفظه موتور به شمار می رود. علاوه بر نگهداری میل لنگ و شاتون نقش مهمی در روغن کاری قطعات موتور بر عهده دارد. روغن روانکاری در کف کارتل جمع می شود و پس از خنک شدن دوباره به موتور بر می گردد. این کار از هدر رفت روغن و همچنین آسیب دیدگی قطعات موتور جلوگیری می کند. به همین دلیل به کارتل روغن دان موتور هم می گویند.
انواع قطعات موتور خودرو : سوپاپ
از دیگر قطعات موتور خودروها مثل پژو ۲۰۶، قطعات موتور پراید و تیبا و … می توان به سوپاپ اشاره کرد. سوپاپ ها به طور کلی دو نوع هستند. سوپاپ ورودی یا هوا و سوپاپ خروجی یا دود. به کمک سوپاپ ورودی هوا به موتور وارد می شود و موتور کارآمدتر عمل می کند و قدرت و راندمان آن افزایش می یابد. سوپاپ خروجی نیز باعث خروج دود و بخارات سمی می شود. دریچه سوپاپ خروجی به سمت اگزوز است. این قطعه محفظه و اتاقک احتراق را از کانال های هوا و دود جدا می کند. بسته به نوع موتور سوپاپ ممکن است روی واشر سرسیلندر یا روی بلوک سیلندر قرار داشته باشد.
میل سوپاپ یا میل بادامک
این قطعه شفتی است که بر روی آن به ازای هر سیلندر بادامک هایی قرار دارد. به همین دلیل میل بادامک یا میل سوپاپ نامیده می شود. از این قطعه برای تنظیم زمان باز و بسته شدن سوپاپ ها استفاده می شود. این میل در بلوک سیلندر قرار دارد. اگر میزان روغن موتور و فشار آن تنظیم نباشد این قطعه آسیب می بیند.
معرفی انواع قطعات موتور خودرو : تسمه تایم
یکی دیگر از مهمترین و اساسی ترین قطعات موتور، تسمه تایم است. تسمه تایم نقش مهمی در باز و بسته شدن سوپاپ ها دارد. این قطعه به عنوان رابطی بین میل لنگ و میل سوپاپ عمل می کند و آنها را به هم متصل می سازد. با حرکت تسمه تایم میل لنگ و میل سوپاپ هماهنگ با هم کار می کنند و باعث می شوند زمان باز و بسته شدن سوپاپ ها تنظیم شود. تسمه تایم دندانه هایی دارد که از لغزش تسمه جلوگیری می کند و باعث می شود به درستی در جای خود قرار بگیرد. تسمه تایم انواع مختلفی دارد که از معروف ترین آنها تسمه تایم نخ ژاپن است. به دلیل کیفیت بالایی که دارد در بسیاری از خودروهای داخلی و خارجی از این تسمه استفاده می شود.

تسمه تایم نخ ژاپن
انواع قطعات موتور خودرو : شمع ها
قطعه کوچکی است که از آن برای جرقه زنی و ایجاد احتراق درون سیلندر استفاده می شود. شمع انرژی لازم برای جرقه زنی را تامین می کند. این جرقه باعث انفجار مخلوط هوا و بنزین درون سیلندرها شده و در نتیجه نیروی لازم برای حرکت قطعاتی مثل میل لنگ و پیستون ها را تامین می کند و موتور روشن می شود. شمع ماشین از چند بخش اصلی تشکیل شده که عبارتند از:
- الکترود مرکزی یا الکترود مثبت
- بدنه فلزی رزوه ای
- عایق چینی
- الکترود منفی ( پلاتین)
- ترمینال
شمع ها انواع مختلفی دارند مثل شمع سرد و گرم، شمع نیکلی، ایریدیومی، پلاتینیومی و شمع های چند الکترودی.
فلایویل
نوعی دیسک یا صفحه فلزی دایره ای شکل و دندانه دار است که از آن به عنوان ذخیره کننده انرژی موتور خودرو استفاده می شود. زمانی که فشار موتور کم باشد از نیروی ذخیره شده در فلایویل استفاده می شود تا عملکرد موتور بهبود یابد. این قطعه سنگین است به همین دلیل به کمک پیچ و مهره مخصوص به میل لنگ وصل می شود. نیرویی که در آن ذخیره می شود نیز از میل لنگ دریافت می کند. به عبارتی، فلایویل یکی از انواع قطعات موتور خودرو است که قادر به ذخیره انرژی رفت و برگشتی نیست. تنها می تواند نیروی گشتاور را در خود ذخیره و سپس در مواقع ضروری آن را منتقل سازد.
شاتون
از جمله قطعات مهم و کاربردی در موتور هر خودرو، شاتون است. این قطعه وظیفه دارد حرکت خطی پیستون را به حرکت چرخشی میل لنگ تبدیل کند. شاتون به شکل یک اهرم ساخته شده که یک سر آن بزرگ و سر دیگر کوچک است. سر کوچک آن به میل لنگ و سر بزرگ آن به پیستون وصل می شود و بدین طریق پیستون و میل لنگ را به هم مرتبط می سازد. در نتیجه باعث می شود حرکت خطی پیستون را به حرکت چرخشی میل لنگ تبدیل شود. جنس این قطعه از فولاد سخت یا فولاد آلیاژی می باشد تا بتواند مقاومت و استحکام بالایی در برابر ضربه های احتراقی پیستون داشته باشد.
فنر سوپاپ
از این قطعه برای ثابت کردن سوپاپ در جای خود استفاده می کنند. در صورتی که سوپاپ در جای خودش ثابت نماند امکان نشت سوخت و مایعات در زمان احتراق به بیرون وجود دارد. به همین دلیل از این قطعه برای ثابت نگه داشتن سوپاپ استفاده می شود.
انواع قطعات موتور خودرو : رینگ پیستون
یک حلقه تقسیم بسیار کوچک اما کاربردی است که مقاومت بالایی در برابر حرارت دارد و از آن برای آب بندی و عایق بندی درون سیلندر استفاده می شود. این حلقه را به کمک بست هایی روی پیستون سوار می کنند تا محفظه احتراق آب بندی شود. همچنین باعث انتقال بهتر حرارت از پیستون به دیواره سیلندر می شود. گرچه قطعه کوچکی به نظر می رسد اما تاثیر زیادی روی پیشگیری از استهلاک سیلندر و پیستون دارد.
پمپ روغن
از این قطعه برای روانکاری و جلوگیری از ساییدگی و اصطکاک قطعات موتور استفاده می شود. پمپ روغن باعث می شود روغن به اندازه مورد نیاز به تمامی قسمت های موتور برسد. این قطعه در کارتل قرار دارد. برای اینکه پمپ روغن به درستی کار کند از میل لنگ و تسمه تایم استفاده می شود.
انواع قطعات موتور خودرو : توربوشارژ
از این قطعه برای افزایش راندمان موتور خودرو استفاده می شود. هر توربو شارژ از توربین و کمپرسور تشکیل شده است. این قطعه شبیه یک موتور مکانیکی عمل می کند وبه عنوان نیروی کمکی در کنار موتور قرار داده می شود تا توان موتور را بتوان افزایش داد.

استپر موتور یا موتور پله ای
معرفی انواع قطعات موتور خودرو : استپر موتور
یکی دیگر از انواع قطعات موتور خودرو، استپر موتور است. این قطعه روی دریچه گاز خودرو نصب می شود. وظیفه اصلی استپر موتور تنظیم دور آرام موتور، تنظیم میزان هوای ورودی به قسمت دریچه گاز و روشن نگه داشتن خودرو است. استپر موتور از چندین قسمت تشکیل شده که عبارتند از:
- بدنه
- روتور
- سیم پیچ ها
- محور یا شفت
- سوکت اتصال الکتریکی
برای اینکه موتور خودرو عملکرد خوبی داشته باشد لازم است هر کدام از این قطعات به درستی کار کنند. خرابی هر کدام از قطعات موتور خودرو می توانند به سایر قطعات نیز آسیب بزند. بنابراین توصیه می شود همواره به علائم خرابی موتور خودرو توجه کرد و در صورت مشاهده علائم خرابی آن را جدی گرفت. تعویض به موقع انواع قطعات موتور خودرو می تواند طول عمر آن را افزایش دهد. برای خرید قطعات موتوری ماشین پیشنهاد می شود به سراغ مراکز فروش معتبر بروید. فروشگاه لوازم یدکی آنلاین اتویاراک با سالها تجربه در زمینه تامین و عرضه انواع قطعات خودرو همواره کوشیده تا قطعات اصل و با کیفیت را به مشتریان خود ارائه دهد. قطعاتی که در این فروشگاه ارائه شده دارای گارانتی و ضمانت اصالت هستند.