نام لوازم یدکی برقی خودرو با عکس

لوازم یدکی برقی خودرو نقشی حیاتی و غیرقابل انکاری در ایمنی و عملکرد خودرو ایفا می‌کنند. عملکرد بسیاری از قطعات خودرو از سیستم روشنایی گرفته تا روشن شدن موتور به عملکرد صحیح این دسته از لوازم یدکی خودرو بستگی دارد. به همین دلیل، خرید لوازم یدکی برقی اصل و تعویض آنها باید با دقت انجام شود.

قطعات برقی می‌توانند عملکرد موتور، گیربکس و سایر سیستم‌های حیاتی خودرو را تحت تاثیر قرار دهند. انتخاب لوازم یدکی غیراصل و بی‌کیفیت می‌تواند منجر به اختلال در عملکرد این سیستم‌ها شده و خطرات جدی برای سرنشینان ایجاد کند. خرید لوازم یدکی برقی خودرو، تصمیمی مهم است که باید با دقت و آگاهی انجام شود. در این مقاله قصد داریم به انواع لوازم یدکی برقی خودرو و کاربرد هر کدام از آنها بپردازیم.

لیست لوازم یدکی برقی خودرو

به طور خلاصه لیست لوازم یدکی برقی خودرو شامل موارد زیر است:

کوئل (Ignition Coil)

سیم پیچ احتراق یا کوئل یکی از مهمتری قطعات در موتور احتراق داخلی خودرو است. این قطعه ولتاژ پایین باتری را به ولتاژ بالا تبدیل می کند و در نتیجه باعث نیرو لازم برای جرقه زنی در شمع ها و احتراق مخلوط سوخت و هوا در سیلندها فراهم می شود. کوئل نوعی لوازم یدکی برقی است که انواع مختلفی دارد مثل کوئل تک، کوئل دوبل، قلمی، روغنی و …

خرابی کوئل باعث بروز مشکلات متعددی در خودرو می شود. از جمله این مشکلات می توان به احتراق ناقص، کاهش قدرت موتور، افزایش مصرف سوخت، روشن شدن چراغ چک موتور و لرزش موتور اشاره کرد. کوئل ها به دلایل مختلفی ممکن است خراب شوند که از مهمترین دلایل خرابی کوئل استفاده از خرید کوئل نامرغوب به جای خرید کوئل اصل و با کیفیت است.

لوازم یدکی برقی خودرو  : واحد کنترل موتور یا ECU

ECU که به آن کامپیوتر خودرو نیز گفته می شود واحد الکترونیکی است که با دریافت اطلاعات از سنسورهای مختلف در سراسر خودرو، عملکرد موتور، گیربکس، سیستم ترمز و سایر سیستم‌ها را کنترل می‌کند. واحد کنترل موتور یا ECU با پردازش داده‌های دریافتی از سنسورها، دستورات لازم را به عملگرها (Actuators) مانند انژکتورها، شیر برقی‌ها و موتورهای الکتریکی ارسال می‌کند تا عملکرد بهینه خودرو را تضمین کند. این واحد همچنین وظیفه کنترل میزان پاشش سوخت، زمان‌بندی جرقه‌زنی، کنترل دور آرام موتور، کنترل سیستم‌های ایمنی مانند ABS و ESP و مدیریت آلایندگی خودرو را بر عهده دارد.

ECU یک قطعه بسیار پیچیده ای است که از مدارهای الکترونیکی، میکروپروسسور و حافظه تشکیل شده است. اگر  ECU خراب شود باعث به وجود آمدن مشکلات متعددی در خودرو می شود. از جمله این مشکلات می توان به روشن نشدن موتور، کاهش قدرت، افزایش مصرف سوخت، روشن شدن چراغ چک موتور و اختلال در عملکرد سیستم‌های ایمنی اشاره کرد.

شمع (Spark Plug)

شمع یک نوع لوازم یدکی برقی خودرو کوچک اما حیاتی در موتورهای احتراق داخلی بنزینی است. وظیفه شمع، ایجاد جرقه در داخل سیلندر و آتش زدن مخلوط سوخت و هوا است. این جرقه باعث احتراق مخلوط و تولید نیرو برای حرکت پیستون می‌شود. هر شمع از دو الکترود (الکترود مرکزی و الکترود جانبی) تشکیل شده است که توسط یک عایق سرامیکی از هم جدا شده‌اند. ولتاژ بالای تولید شده توسط کوئل از طریق الکترود مرکزی به شمع می‌رسد و با ایجاد یک قوس الکتریکی بین دو الکترود، جرقه ایجاد می‌شود.

شمع ها انواع مختلفی دارند که بسته به جنس طول عمر آنها با یکدیگر متفاوت است. شمع‌های معمولی معمولاً از جنس نیکل ساخته می‌شوند و طول عمر کمتری دارند. شمع‌های پلاتینیومی و ایریدیومی طول عمر بیشتری دارند و عملکرد بهتری ارائه می‌دهند. خرابی شمع می‌تواند منجر به احتراق ناقص، کاهش قدرت موتور، افزایش مصرف سوخت، روشن شدن چراغ چک موتور و لرزش موتور شود. دلایل مختلفی وجود دارد که باعث خرابی شمع می شود از جمله این دلایل می توان به فرسودگی الکترودها، رسوب کربن، ترک خوردن عایق و گرمای بیش از حد شمع اشاره کرد.

شمع پایه کوتاه تک پلاتین بوش ۸+ (سوپر پلاس آبی)

لوازم یدکی برقی خودرو : فشنگی (Sensor)

فشنگی در خودرو یک اصطلاح عامیانه برای انواع سنسورها است. سنسورها لوازم یدکی برقی خودرو کوچکی هستند که پارامترهای مختلف فیزیکی مانند دما، فشار، سرعت، موقعیت و جریان را اندازه‌گیری کرده و به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل می‌کنند. این سیگنال‌ها به ECU ارسال می‌شوند تا ECU بتواند بر اساس آن‌ها تصمیم‌گیری کند.

انواع مختلفی از فشنگی‌ها در خودرو وجود دارد، از جمله:

فشنگی دمای آب: دمای آب رادیاتور را اندازه گیری می‌کند.

سنسور یا فشنگی روغن: فشار روغن موتور را اندازه گیری می‌کند.

فشنگی دنده عقب: هنگام قرار گرفتن خودرو در دنده عقب فعال می‌شود و چراغ‌های دنده عقب را روشن می‌کند.

خرابی فشنگی می‌تواند منجر به اطلاعات نادرست برای ECU و در نتیجه عملکرد نامناسب خودرو شود.

فشنگی پژو سبز دو فیش

رله فن (Fan Relay)

رله فن یکی دیگر از لوازم یدکی برقی خودرو است که وظیفه کنترل روشن و خاموش شدن فن رادیاتور را بر عهده دارد. ECU با توجه به دمای آب موتور، سیگنالی را به رله فن ارسال می‌کند. رله فن با دریافت این سیگنال، مدار الکتریکی فن را وصل کرده و فن شروع به کار می‌کند تا دمای موتور را کاهش دهد. خرابی رله فن می‌تواند منجر به روشن نشدن فن و در نتیجه افزایش دمای موتور و آسیب دیدن آن شود. همچنین، ممکن است فن به طور مداوم روشن بماند و باعث تخلیه باتری شود.

دریچه گاز (Throttle Body)

دریچه گاز یک لوازم یدکی برقی بسیار مهم در سیستم ورودی هوای موتور است. وظیفه دریچه گاز، کنترل میزان هوای ورودی به موتور است. راننده با فشردن پدال گاز، دریچه گاز را باز می‌کند و میزان هوای ورودی به موتور را افزایش می‌دهد. ECU با توجه به میزان هوای ورودی، میزان سوخت پاشش شده توسط انژکتورها را تنظیم می‌کند تا نسبت سوخت و هوا مناسب باشد. در خودروهای مدرن، دریچه گاز معمولاً به صورت الکترونیکی کنترل می‌شود و به آن دریچه گاز برقی (Electronic Throttle Control) می‌گویند. در این سیستم، یک موتور الکتریکی دریچه گاز را باز و بسته می‌کند و ECU کنترل دقیقی بر میزان هوای ورودی به موتور دارد.

لوازم یدکی برقی خودرو  : سنسور اکسیژن (Oxygen Sensor)

سنسور اکسیژن که به آن لامبدا سنسور نیز گفته می‌شود، یک لوازم یدکی برقی خودرو است که میزان اکسیژن موجود در گازهای خروجی اگزوز را اندازه‌گیری می‌کند. ECU با دریافت اطلاعات از سنسور اکسیژن مثل سنسور اکسیژن پراید زیمنس یا سنسور اکسیژن پژو ۲۰۶ ساژم، میزان سوخت پاشش شده توسط انژکتورها را تنظیم می‌کند تا نسبت سوخت و هوا در محدوده استوکیومتری (۱۴.۷:۱) باقی بماند.

نسبت سوخت و هوای استوکیومتری به معنای احتراق کامل سوخت و کمترین میزان آلایندگی است. خرابی سنسور اکسیژن می‌تواند منجر به افزایش مصرف سوخت، کاهش قدرت موتور، افزایش آلایندگی و روشن شدن چراغ چک موتور شود.

مغزی پمپ بنزین (Fuel Pump Motor)

مغزی پمپ بنزین (Fuel Pump Motor) قسمت اصلی پمپ بنزین است که وظیفه مکش بنزین از باک و ارسال آن به موتور را بر عهده دارد. این نوع لوازم یدکی برقی خودرو یک موتور الکتریکی کوچک است که درون پمپ بنزین قرار دارد و با چرخش خود، بنزین را به سمت موتور پمپ می‌کند. تفاوتی ندارد که مغزی پمپ بنزین پراید باشد یا مغزی پمپ بنزین پژو ۲۰۶، در هر خودرویی، خرابی مغزی پمپ بنزین می‌تواند منجر به عدم رسیدن بنزین به موتور و در نتیجه روشن نشدن خودرو شود. همچنین، ممکن است پمپ بنزین به طور ضعیف کار کند و باعث کاهش قدرت موتور و خاموش شدن خودرو در حین حرکت شود.

مغزی پمپ بنزین پژو ۴۰۵

وایر شمع و بوت وایر

وایر شمع یک سیم ضخیم است که ولتاژ بالای تولید شده توسط کوئل را به شمع منتقل می‌کند. بوت وایر یک قطعه لاستیکی است که روی وایر شمع و شمع قرار می‌گیرد و از نفوذ رطوبت و آلودگی به محل اتصال جلوگیری می‌کند.

در سیستم‌های جرقه‌زنی مدرن که از کوئل‌های قلمی استفاده می‌شود، وایر شمع حذف شده است. خرابی وایر شمع و بوت وایر مثل بوت وایر پژو ۲۰۶، بوت وایر رانا و … می‌تواند منجر به نشتی ولتاژ، احتراق ناقص، کاهش قدرت موتور و لرزش موتور شود.

بوت وایر پژو ۲۰۶ تیپ ۲

لوازم یدکی برقی خودرو : باتری (Battery)

باتری یک منبع تغذیه الکتریکی است که انرژی الکتریکی را به صورت شیمیایی ذخیره می‌کند و در صورت نیاز آن را به مدار الکتریکی خودرو تحویل می‌دهد. باتری وظیفه تامین برق مورد نیاز برای استارت زدن موتور، روشن کردن چراغ‌ها، استفاده از سیستم صوتی و سایر تجهیزات الکتریکی خودرو را بر عهده دارد.

باتری‌ها در انواع مختلفی مانند باتری‌های اسیدی (Lead-Acid) و باتری‌های اتمی (Maintenance-Free) تولید می‌شوند. هنگام خرید لوازم یدکی برقی باید به نوع آنها توجه کرد. باتری‌های اسیدی نیاز به نگهداری دوره‌ای دارند و باید سطح الکترولیت آن‌ها بررسی و در صورت نیاز تنظیم شود. باتری‌های اتمی نیازی به نگهداری ندارند.

لوازم یدکی برقی خودرو : دینام (Alternator)

این نوع قطعه برقی خودرو یک ژنراتور الکتریکی است که با استفاده از نیروی چرخشی موتور، برق تولید می‌کند. دینام وظیفه تامین برق مورد نیاز برای شارژ باتری و روشن نگه داشتن تجهیزات الکتریکی خودرو را بر عهده دارد.

این لوازم یدکی برقی خودرو از یک روتور (قسمت چرخنده) و یک استاتور (قسمت ثابت) تشکیل شده است. روتور توسط تسمه به موتور متصل است و با چرخش موتور، روتور نیز می‌چرخد. چرخش روتور باعث ایجاد جریان الکتریکی در استاتور می‌شود.

دلکو (Distributor)

یکی از معروف ترین لوازم یدکی برقی خودرو دلکو است که در سیستم جرقه‌زنی خودرو مورد استفاده قرار می گیرد. این قطعه وظیفه توزیع ولتاژ بالای تولید شده توسط کوئل به شمع‌ها را بر عهده دارد. دلکو از یک روتور، یک درپوش و تعدادی ترمینال تشکیل شده است. روتور با چرخش خود، ولتاژ را به ترتیب به ترمینال‌های مختلف می‌رساند و هر ترمینال به یک شمع متصل است. در سیستم‌های جرقه‌زنی مدرن، دلکو حذف شده است و این وظیفه توسط ECU و کوئل‌های قلمی انجام می‌شود.

مدارهای الکتریکی (Electrical Circuits)

این نوع لوازم یدکی برقی خودرو مجموعه‌ای از سیم‌ها، اتصالات، سوئیچ‌ها، رله‌ها و سایر قطعات الکتریکی هستند که برای انتقال جریان الکتریکی و عملکرد صحیح سیستم‌های الکتریکی خودرو طراحی شده‌اند. مدارات الکتریکی از جمله لوازم یدکی برقی خودرو بسیار پیچیده هستند و از سیم ها و اتصالات متعددی تشکیل شده اند.

کنترل کننده‌ها (Controllers)

کنترل‌کننده‌ها قطعات الکترونیکی هستند که وظیفه کنترل عملکرد یک یا چند سیستم در خودرو را بر عهده دارند. ECU یک نوع کنترل کننده است، اما کنترل کننده‌های دیگری نیز در خودرو وجود دارند، مانند کنترل کننده سیستم ترمز ABS، کنترل کننده سیستم تهویه مطبوع و کنترل کننده سیستم کیسه هوا.

سخن پایانی

در هنگام مواجهه با خرابی یا نقص در سیستم برقی خودرو، انتخاب و خرید لوازم یدکی برقی مناسب می‌تواند تاثیر بسزایی بر عملکرد، ایمنی و طول عمر وسیله نقلیه شما داشته باشد. استفاده از قطعات غیراصل و بی‌کیفیت، گرچه ممکن است در نگاه اول هزینه‌های کمتری را به همراه داشته باشد، اما در بلندمدت می‌تواند منجر به مشکلات جدی‌تر و هزینه‌های بیشتری شود. قطعات غیراصل، به دلیل کیفیت پایین ساخت و استفاده از مواد نامرغوب، معمولاً عمر کوتاهی دارند و ممکن است به سایر اجزای سیستم برقی نیز آسیب برسانند.

علاوه بر این، خرید لوازم یدکی برقی غیراصل ممکن است با سیستم‌های الکترونیکی خودرو سازگار نباشند و باعث اختلال در عملکرد آن‌ها شوند. در مقابل، استفاده از قطعات اصلی و باکیفیت، اطمینان از عملکرد صحیح و پایدار سیستم برقی خودرو را تضمین می‌کند. به همین دلیل، توصیه می‌شود در هنگام خرید لوازم یدکی برقی خودرو، همواره به اصالت و کیفیت محصول توجه کنید و از خرید قطعات ارزان‌قیمت و بی‌نام و نشان خودداری کنید. مراجعه به فروشگاه‌های معتبر و مشاوره قبل از خرید با تعمیرکاران مجرب، می‌تواند به شما در انتخاب و نصب قطعات یدکی مناسب کمک کند و از بروز مشکلات جدی‌تر در آینده جلوگیری نماید. به یاد داشته باشید، خرید قطعات یدکی باکیفیت باعث افزایش ایمنی، آسایش و افزایش طول عمر خودرو می شود.